Populli Gjerman
ėshtė poull i madh, i drejtė dhe human nė Evropė, i cili gjithmon iu ka dal zot popujve tė vegjėl dhe pėr kėt ka
qenė i respektuar nga ta. Gjermanėt
qdoherė kan qenė tė interesuar
qė nė mėnyra tė ndryshme tu ndihmojn popujve tė shtypur qė tė ngrihen nė njė shkallė sa mė tė
lartė politike, arsimore, kulturore dhe sidomos ekonomike, duke i falėnderuar pikėrisht ndihmes sė ekonomis Gjermane.
Po kėshtu pjesa mė e madhe e popullit shqiptar po e mbijetojn sot vobegėsin e vet mu nga puna
qė bėjnė nė Gjermani, ku ne jo vetėm qė shpėrblehemi mirė pėr mundin tonė qė japim aty, por nė
kėtė vend ne kemi arritur edhe njė pėrparim
ekonomik dhe emanicipim tė duhur poliztik, arsimor dhe kulturor.
Ndihma dhe pėrkrahjet e Gjermanėve, si dhe ndaj shqiptarve,
ashtu dhe ndaj popujve tė tjerė, kanė
qenė dhe janė gjithnjė qėllimmira. Gjithashtu ky shtet po
u jep sot ndihmė tė veqant nė
zhvillimin ekonomik, politik dhe arsimor edhe atyre popujve tė botės qė regjimet komuniste i lane nė errėsirėn
shekullore. Kėshtu gjermania ėshtė bėr sot atdheu
i dyt i shumė popujve tė varfėr, veqmas i shqiptarve, tė cilėt edhe atėher kur qenė tė ndjekur politikisht i kann gjetur dyert e hapura nė tokat Gjermane
.
Prandaj sot e kėrkon edhe mė tepėr
koha qė shteti i vogėl shqiptar tė bashkėpunoj sa mė shumė e tė lidhet sa mė
ngusht nė tė gjitha sferat
e jetės me kolosin ekonomik dhe shtetin mik Gjermanė. Ēdo gjė qė ėshtė e mundshme dhe me interes
tė pėrbashkėt tė shfrytėzohet sa mė parė
pėr forėcimin e mardhėnieve shqiptaro-gjermane.
Interesim i veqant i gjermanve pėr shqiptarėt ska qenė i rastit, por ėshtė prirje e njė respekti dhe interesi tė dyanshėm. Tė shtyrė pikėrisht
nga kėto motive me interes
dyansor, njėnumėr dijetarėsh dhe politikanėsh gjermanė kanė shkruar shumė dhe nė
mėnyrė tė gjithanshme e tė drejtė pėr ne shqiptarėt : pėr origjinėn, pėr historinė dhe traditat tona kombėtare; pėr mentalitetin e popullit tonė, pėr vendet
tona etnike dhe pėr pasuritė
e tyre natyrore; pėr gjuhen shqipe, pėr gramatiken dhe fjalorin e saj; pėr dialektet, pėr letėrsinė dhe pėr zakonet
e besimet shqiptare etj. Dhe kėshtu
ata i kontribuan
zhvillimit dhe afrimit shkencės, tė kulturės, tė shkollėse tė vendit tonė
nė Evropė e nė botė.
Ndėr kėta albanologė gjerman dollohen: Frans Bop,
Georg Han, Gustav Majer,
Paul Kreēmer, Nobert Jokl, Klaus Hebler, Wilfrid Fidler, Oda Buhlc, Armin Hecer, Johan Knobloh, Gerda Ulrish etj.
Shqiptarėt dhe gjermanėt duhet tė shkruajn
e tė mėsojnė reciprokisht pėr historin, pėr gjuhėn, pėr kulturėn dhe pėrgjithsisht pėr vendin dhe popullin e njėri-tjetrit. Nė kėtė mėnyrė ata do tė afrohen mė tepėr, do tė kuptohen e njihen mė mirė
mes vetedhe kėshtu do ta forcojnė mė shumė ardhmėrinė e tyre.
Kthehu
|